ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
شیرین بیان یا ریشه مجو(Liquric. Ligwrie root;Regliss)
خصوصیات گیاه شناسی:
این گیاه به صورت بوته و درختچه در طبیعت یافت شده و بیشتر در اسپانیا،ترکیه،یونان، آسیای صغیر،آمریکا،ایران،عراق و بعضی از کشورهای اروپایی یافت می شود ولیامروز ترکیه،یونان و ایران قسمت اعظم شیرین بیان مصرفی را تولید می کنند.ریشه مجو به صورت تکه هایی به طول یک متر و عرض 5/0 -40 سانتی متر به صورت پوست نکنده در بازار تجارت یافت می شود.مغز ریشه این گیاه زرد و طعم بسیار شیرینی دارد.در بعضی از کشورها به جای ریشه و ریزوم،عصاره های آن که به وسیله آب گرم از ریشه استخراج و محلول حاصل را پس از تصفیه کردن تبخیر کرده و عصاره به دست آمده را به اشکال مختلف وارد بازار تجارت می نمایند.
ترکیبات:
مواد موثره شیرین بیان بیشتر جزءدسته ساپونین گلیکوزید ها بوده و عبارتند از نمک های پتاسیم و یا کلسیم اسیدی تری ترپین کربوکسیلیک،اسید گلیسریریک (گلیسریزین)(10-5/2 درصد)که در اثر هیدرولیز به اسید گلیسری تینیک و دو مولکول اسید گلوکورونیک تبدیل می گردد که طعم شیرین خود را از دست خواهد داد.اسید گلیسری تینیک یک تری ترپین پنج حلقه ای از مشتقات بتاآمیرین می باشد.علاوه بر ترکیبات فوق دارای مقداری گلیکوزید های فلاووئید می باشد که رنگ زرد شیرین بیان مربوط به این ترکیبات می باشد و اهم آنها عبارتند از لیکوئی ریتین و ایزو لیکوئی ریتین و مشتقات کومارین ،هرنیارین ،آنیلفرون، آسپارژین.22 و23 دی هیدرو استیکماسترول،گلوکز،ساکارز(5تا 15 درصد)مانیتول نشاسته(20 درصد)استروادیول و استرون،پروتئین،رزینها و استئارینها.
موارد مصرف:
شیرین بیان دارای خاصیت خلط آور،خاصیت آرام کننده تحریکات،ادرار آور،اسپاسمولیتیک ،و جهت معالجه زخم معده می باشد.در سالهای اخیر مطالعات فارماکولوژیکی زیادی روی عصاره شیرین بیان انجام گرفته است و به علت داشتن دکسی کورتیکوسترون و اسید گلیسیریزیک برای معالجه روماتیسم،بیماری ادیسون و التهابات مورد استفاده قرار می دهند
.استفاده در صنعت:
در صنعت،شیرین بیان را در قسمت های مختلف مثل:صنعت آدامس سازی،شکلات سازی ،سیگارها و تو تو نهای پیپ،تنباکوی جویدنی،انفیه،صنعت آبجو سازی ؛مورد استفاده قرار می دهند.
ماده موثره:
ماده موثره شیرین بیان از ریشه و ریزومهای خشک شده گیاهی به نام گلیسریزا گلابرا(Glycyrrhiza glabra) از تیره نخود(Leguminosae) به دست می آورند.